Ultrazvučni pregled abdomena

Ultrazvučni pregled abdomena je sigurna i bezbolna dijagnostička metoda koja daje prikaz unutrašnjosti tela upotrebom ultrazvučnih talasa. Ultrazvučno snimanje, koje se naziva i ultrazvučno skeniranje ili sonografija, uključuje upotrebu sonde i ultrazvučnog gela postavljenog direktno na kožu. Visokofrekventni zvučni talasi prenose se iz sonde kroz gel u telo. Pretvarač sakuplja zvukove koji se odbijaju, a kompjuter zatim koristi te ultrazvučne talase za kreiranje slike.

Ultrazvučni pregledi ne koriste jonizujuće zračenje (kao što se koristi u rendgenskim snimcima), tako da nema izloženosti pacijenta zračenju. Budući da su slike u ultrazvuku snimljene u realnom vremenu, one mogu prikazati strukturu i kretanje unutrašnjih organa tela, kao i krv koja teče kroz krvne sudove.

Ultrazvučno snimanje je neinvazivni medicinski test koji pomaže lekarima da dijagnostikuju i leče različita zdravstvena stanja. Ultrazvuk abdomena daje sliku organa i drugih struktura u gornjem abdomenu. Dopler ultrazvučno ispitivanje može biti deo abdominalnog ultrazvučnog pregleda. To je specijalna ultrazvučna tehnika koja omogućava lekaru da vidi i proceni protok krvi kroz arterije i vene u abdomenu, rukama, nogama, vratu i/ili mozgu (kod novorođenčadi i dece) ili u različitim organa kao što su jetra ili bubrezi.

Ultrazvučno snimanje abdomena radi se da bi se procenilo stanje sledećih organa:

• jetre
• žučne kese
• žučnih kanala
• pankreasa
• slezine
• bubrega
• abdominalne aorte i drugih krvnih sudova abdomena

Ultrazvuk se koristi za ispitivanje uzorka različitih tegoba, kao što su:

• bol u trbuhu
• nadimanje trbuha
• povraćanje
• poremećaj nalaza jetre
• uvećanje organa u trbuhu
• bolova, pečenja i pojave krvi pri mokrenju
• sumnje na proširenje trbušne aorte

Osim toga, ultrazvuk se može koristiti za vođenje igle tokom uzimanje uzoraka tkiva organa trbuha.

Dopler ultrazvučni pregled procenjuje:

• prekide u protoku krvi usled uguršaka ili tumora
• urođene poremećaje stvaranja krvnih sudova
• povećan protok krvi u određenim organima, što se povremeno viđa u infekcijama

Za većinu ultrazvučnih pregleda, pacijenti treba da leže na leđima, sa rukama podignutim iznad glave ili bez toga. Lekar može da traži da se pacijenti okrenu na levi ili desni bok kako bi se poboljšao kvalitet slika. Nakon toga će lekar staviti gel na bazi vode na područje tela koje se pregleda. Gel će pomoći sondi da obezbedi potpun kontakt sa kožom i eliminiše vazdušne džepove između sonde i kože koji mogu da blokiraju prenošenje ultrazvučnih talasa u vaše telo. Transduktor se postavlja na telo i pomera se napred i nazad preko oblasti od interesa dok se ne snimi željena slika.

Ultrazvučni pregledi su bezbolni i lako se tolerišu kod većine pacijenata.Obično se ne oseća nelagodnost prilikom pritiska sonde na područje koje se ispituje. Međutim, ako se skeniranje vrši preko područja koja su bolno osetljiva, možete osetiti pritisak ili manji bol.

Ako se izvodi dopler ultrazvučno ispitivanje, možete čuti pulsne zvukove koji se menjaju u skladu sa položajem sonde i brzinom protoka krvi. Dopler sonografija se izvodi pomoću iste sonde.

Kada se snimanje završi, ultrazvučni gel se brzo i lako obriše sa kože. Ultrazvučni gel obično boji ili prlja odeću.

Nakon ultrazvučnog pregleda, možete odmah nastaviti sa normalnim aktivnostima.

Za ultrazvučni pregled bi trebalo nositi udobnu odeću, tako da možete lako otkriti stomak. Za proučavanje jetre, žučne kese, slezine i pankreasa od vas se može tražiti da nekoliko dana pred pregled ne jedete hranu koja nadima (pasulj, grašak, boranija...), a 8-12 sati pred pregled ne bi trebalo ništa da jedete. Za ultrazvuk bubrega, od vas se može tražiti da popijete četiri do šest čaša tečnosti oko sat vremena pre testa da popunite bešiku.

Ultrazvučni pregled je neinvazivan, bezbolan i bez zračenja. To je široko dostupna dijagnostička metoda, laka za izvođenje, jeftinija od drugih metoda, ali u velikoj meri zavisi od iskustva lekara koji pregled izvodi.

Ne postoje rizici izvođenja od ultrazvučnog pregleda trbuha.

Prof. dr Tamara Milovanović

Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu

KCS, Klinika za gastroenterologiju i hepatologiju